Αξιότιμες κυρίες,
Αξιότιμοι κύριοι,
Χαίρομαι ιδιαίτερα που βρίσκομαι κοντά σας στο συνέδριο «Ψηφιακός Μετασχηματισμός: Η κινητήρια δύναμη για τη συνεχή ανάπτυξη του ιδιωτικού & δημόσιου τομέα», στο πάνελ της ενότητας V: Ψηφιακά Οικοσυστήματα στους τομείς του Τουρισμού & του Πολιτισμού και ευχαριστώ ιδιαίτερα για την πρόσκληση τον κ. Γιώργο Λιμπέρη, CEO της Palladian Communication Specialists.
Αγαπητές φίλες,
Αγαπητοί φίλοι,
Ο τουριστικός τομέας συνεισφέρει με πάνω από το 20% του ΑΕΠ στην οικονομική δραστηριότητα και παράλληλα απασχολεί το 25% του εργατικού δυναμικού της Ελλάδας, αποτελώντας το βασικό μοχλό ανάπτυξης της χώρας. Αναπτυσσόμενος με τριπλάσιο ρυθμό από τους υπόλοιπους τομείς, συμπαρασύρει στην ανάπτυξη τους κλάδους των κατασκευών, των μεταφορών, των υπηρεσιών και του λιανεμπορίου, ενώ παράλληλα παρουσιάζει ιδιαίτερο επενδυτικό ενδιαφέρον.
Παρά την πρόοδο που σημειώνεται τα τελευταία έτη σε σχέση με την αξιοποίηση της Τεχνολογίας της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (ΤΠΕ) στο χώρο του ελληνικού τουρισμού και τη βελτίωση της διαδικτυακής παρουσίας των τουριστικών προορισμών και των τουριστικών επιχειρήσεων, ο ψηφιακός μετασχηματισμός του ελληνικού τουριστικού κλάδου παραμένει σε χαμηλά επίπεδα συγκρινόμενος με τις τουριστικά προηγμένες χώρες της ΕΕ.

Το «ψηφιακό έλλειμμα» του ελληνικού τουρισμού καταδεικνύεται στη μελέτη της Oxford Economics, το 2017, σημειώνοντας πως μόλις το 17% των τουριστικών εσόδων στην Ελλάδα (έναντι του 56% άλλων χωρών της ΕΕ) προέρχεται από κρατήσεις που έχουν ξεκινήσει ή και ολοκληρωθεί μέσω του Διαδικτύου. Επίσης, σύμφωνα με τον δείκτη DESI 2020 της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 27η θέση στο σύνολο των 28 τότε κρατών μελών, γεγονός το οποίο υπογραμμίζει το έλλειμα ψηφιακής ωριμότητας της χώρας έναντι των άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Παρόμοια συμπεράσματα προέκυψαν τόσο από την μελέτη της Accenture για το ΙΝΣΕΤΕ τον Μάιο του 2021 όπου αξιοποιήθηκαν πρωτογενή και δευτερογενή στοιχεία, επιβεβαιώνοντας ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις βρίσκονται ακόμα στα αρχικά στάδια της ψηφιακής τους διαδρομής, όσο και από τη νέα πλατφόρμα δεδομένων της ΕΕ για τον τουρισμό (EU Tourism Dashboard) για το 2021.

Παράλληλα, η επίδραση καταλυτικών τεχνολογιών και επιχειρηματικών μοντέλων, όπως η επικράτηση διεθνών πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης καταλυμάτων, ηλεκτρονικής διαχείρισης κρατήσεων και οργάνωσης ταξιδιών, αλλάζει δραστικά το χάρτη των υπηρεσιών τουρισμού.
Επιπροσθέτως, το όλο οικονομικό σύστημα του τουρισμού δείχνει να είναι εξαιρετικά ευαίσθητο σε εξωτερικούς παράγοντες, όπως οι πολιτικο-οικονομικές συνθήκες που επικρατούν σε γειτονικές χώρες ή σε περιοχές με ανταγωνιστικά τουριστικά προϊόντα ή σε καταστάσεις.

Ειδικότερα όμως, οι ελληνικές τουριστικές επιχειρήσεις βρίσκονται αντιμέτωπες με σημαντικές προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες ως ακολούθως:
- Ανταπόκριση σε υψηλότερες απαιτήσεις καταναλωτών
Όπως παροχή εξατομικευμένων υπηρεσιών σε ανταγωνιστικές τιμές.
- Επεξεργασία δεδομένων για τη δημιουργία εξατομικευμένων υπηρεσιών
Όπως προτάσεις για δραστηριότητες και παροχή υπηρεσιών βάσει των προτιμήσεων του επισκέπτη.
- Αυξημένος ανταγωνισμός και απειλή από νέα επιχειρηματικά μοντέλα
Όπως Airbnb, uber κλπ.
- Απαρχαιωμένα συστήματα που αυξάνουν το κόστος και την περιπλοκότητα του ψηφιακού εκσυγχρονισμού
Συστήματα μη τεχνολογικά εξελιγμένα (π.χ. PMS) που δεν επικοινωνούν μεταξύ τους με υψηλά κόστη συντήρησης.
- Συνεχής πίεση για μείωση κόστους και λειτουργική αποδοτικότητα
Η αύξηση του ανταγωνισμού επιτάσσει τη μείωση των λειτουργικών εξόδων και την παροχή ανταγωνιστικών τιμών
- Διαχείριση αυξημένων καναλιών διανομής και δημιουργία ομοιόμορφης εμπειρίας καταναλωτή
Πωλήσεις μέσω TripAdvisor, Booking ή απευθείας μέσω της ιστοσελίδας του ξενοδοχείου

Επομένως, θα πρέπει να εστιάσουμε στην επόμενη μέρα προκειμένου να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται, μεταβαίνοντας από το συμβατικό στον ευφυή τουρισμό και ξεκλειδώνοντας την παγιδευμένη αξία των δεδομένων. Βασιζόμενοι σε τεχνολογίες που μεταμορφώνουν τον τουριστικό κλάδο όπως:
- Data Analytics
Το Data Analytics είναι η επιστήμη της ανάλυσης ανεπεξέργαστων δεδομένων προκειμένου να εξαχθούν συμπεράσματα για επιχειρηματική χρήση.
- Internet of Things (IoT)
Το Internet of Things (IoT) αναφέρεται στο δίκτυο έξυπνων μηχανημάτων και συσκευών που μπορούν να έχουν αίσθηση και να αλληλοεπιδρούν εσωτερικά ή μεταξύ τους μέσω του διαδικτύου.
- Blockchain
Το Blockchain είναι μια τεχνολογία που επιτρέπει την αξιόπιστη ανταλλαγή δεδομένων μέσω αποκεντρωμένου δικτύου.
- Cloud
Το Cloud είναι μια υποστηρικτική τεχνολογία που επιτρέπει την αποθήκευση και πρόσβαση δεδομένων και εφαρμογών από το διαδίκτυο.
- Βιομετρική
Η βιομετρική είναι η μέτρηση και η στατιστική ανάλυση των μοναδικών φυσικών και συμπεριφορικών χαρακτηριστικών των ανθρώπων.
- 5G
Το 5G είναι μια υποστηρικτική τεχνολογία που θα ενεργοποιήσει επιπλέον δυνατότητες στις τεχνολογίες του πλαισίου καινοτομίας μέσω υψηλών ταχυτήτων internet και δυνατότητα σύνδεσης πολλαπλών συσκευών.
- Τεχνητή Νοημοσύνη
Η Τεχνητή Νοημοσύνη αποτελεί την επιστήμη που στόχο έχει την ανάπτυξη συστημάτων που αντιλαμβάνονται, επικοινωνούν και μπορούν να σκεφτούν ορθολογικά, μέσω της χρήσης σύνθετων αλγορίθμων και προηγμένων μεθόδων ανάλυση.
- Εκτεταμένη Πραγματικότητα
Η Εκτεταμένη Πραγματικότητα αναφέρεται στο φάσμα των τεχνολογιών που θολώνουν τη γραμμή μεταξύ του πραγματικού και του ψηφιακού κόσμου. Αυτές οι τεχνολογίες αφορούν την Εικονική Πραγματικότητα (VR), τη Μικτή Πραγματικότητα (MR) και την Επαυξημένη Πραγματικότητα (AR).
Τούτων λεχθέντων, ο ψηφιακός μετασχηματισμός του ελληνικού τουρισμού, μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την υιοθέτηση ενός Στρατηγικού Οδικού Χάρτη που περιλαμβάνει την εφαρμογή μιας σειράς πρωτοβουλιών αναγνωρίζοντας 5 βασικούς πυλώνες δράσης και να επιταχυνθεί με την παράλληλη δημιουργία ενός αποτελεσματικού πλαισίου υποστήριξης των επιχειρήσεων προς αυτήν την κατεύθυνση.

Οι 5 πυλώνες που θα συμβάλλουν σημαντικά στην αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος και τη συνολική αύξηση της ανταγωνιστικότητας του τομέα την επόμενη μέρα, συνοψίζονται (α) στη δημιουργία ενός Data Hub – ψηφιακού κόμβου δεδομένων, (β) στη συγκρότηση ψηφιακής ταυτότητας, (γ) στην ανάπτυξη έξυπνων προορισμών όπως και (δ) έξυπνων επιχειρήσεων, καθώς και (ε) στην ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων.
Με λίγα λόγια οι 12 στρατηγικές δράσεις για την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού του τουριστικού τομέα περιλαμβάνουν:
1. Data Hub
2. Πλατφόρμα Προορισμού (Marketplace)
3. Εφαρμογή Προορισμού
4. Έξυπνα Αξιοθέατα
5. Βιώσιμος Προορισμός
6. Ψηφιακή Ταυτότητα
7. Ψηφιακοί Βοηθοί
8. Ψηφιακό Μάρκετινγκ
9. Ψηφιακές Λειτουργίες
10.Έξυπνα Καταλύματα
11.Έξυπνα Αεροδρόμια
12.Ψηφιακές Δεξιότητες – Εκπαίδευση

Κυρίες και κύριοι,
Είναι γεγονός ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις στο χώρο του τουρισμού, σε συνδυασμό με τις αυξανόμενες απαιτήσεις των τουριστών για προσωποποιημένες, ελκυστικές και ποιοτικές εμπειρίες και υπηρεσίες, επιβάλλουν την εντατικοποίηση των προσπαθειών για την αφομοίωση των νέων ψηφιακών τεχνολογιών.
Αυτό αναμένεται να έχει ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της προσβασιμότητας και διασυνδεσιμότητας της Ελλάδας, τη βελτίωση της εμπειρίας του επισκέπτη και τον επανασχεδιασμό του ελληνικού τουριστικού προϊόντος.
Ο σχεδιασμός των δράσεων πρέπει, λοιπόν, να έχει ως άξονα τις επιδράσεις της κλιµατικής αλλαγής, ώστε να αντιμετωπιστούν προκλήσεις, όπως η διεύρυνση της τουριστικής περιόδου, η γεωγραφική διασπορά του τουριστικού προϊόντος και η ποιοτική αναβάθµιση του ελληνικού τουρισµού, συµπεριλαµβανοµένης και της περιβαλλοντικής ποιότητας.
Κατά τη διάρκεια σχεδιασμού των διαφόρων δράσεων προώθησης του τουριστικού προϊόντος, είναι σημαντικό να αποφευχθεί ο κατακερματισμός εφαρμογών και συστημάτων μέσω της παροχής τους από μία ενιαία πλατφόρμα προώθησης του ελληνικού τουρισμού.
Αναφορικά με τη βελτίωση της εμπειρίας του επισκέπτη μεταξύ των διαφόρων δικτυακών τόπων, πυλών και πλατφορμών, σημαντική είναι η δημιουργία μιας συγκεκριμένης, ενιαίας πλατφόρμας όπως το visitgreece.gr και να εμπλουτιστεί με mobile app, σύνδεση με social media, κ.λπ. που θα συγκεντρώνει τις διάφορες δικτυακές λύσεις.
Η στρατηγική για την εκπλήρωση των στόχων αυτών αναπτύσσεται σε τρεις άξονες που αφορούν σε:
• ανάπτυξη προηγμένων ψηφιακών υπηρεσιών για τη βελτίωση της εμπειρίας του επισκέπτη πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το ταξίδι του στη χώρα μας.
• προώθηση του τουριστικού προϊόντος εμπλουτίζοντας το ψηφιακό υλικό για τη χώρα, αξιοποιώντας πολλαπλές πηγές και συνεργασίες με παρόχους από τον ιδιωτικό τομέα, με παράλληλη ενίσχυση του τομέα για την αξιοποίησή του.
• αναβάθμιση των ψηφιακών υπηρεσιών για τη διοικητική υποστήριξη του τουριστικού τομέα, εστιάζοντας σε θέματα διαλειτουργικότητας και ανάλυσης δεδομένων για τη διαμόρφωση πολιτικής.

Αγαπητές φίλες,
Αγαπητοί φίλοι,
Η αξιοποίηση των ευκαιριών της ψηφιακής επανάστασης θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό την ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας και την ευημερία της κοινωνίας. Δεν αρκεί πλέον να ακολουθούμε τις εξελίξεις, αλλά ήρθε η στιγμή να διαμορφώσουμε το δικό μας αναπτυξιακό πρότυπο στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση, δίνοντας έμφαση στις ανθρώπινες δεξιότητες και στην επιχειρηματικότητα με την υποστήριξη των ψηφιακών υποδομών και ενός ψηφιακού κράτους.
Η Ελλάδα έχει αντιληφθεί την αναγκαιότητα της μετάβασής της προς την ψηφιακή οικονομία και κοινωνία. Η χώρα μας πρέπει να «κλείσει» τις πολλές εκκρεμότητες που ακόμα έχει με την 3η Βιομηχανική Επανάσταση και να βελτιώσει τη θέση της σε όλους τους δείκτες ψηφιακής ωριμότητας. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της χώρας δεν αποτελεί μελλοντική συνθήκη – είναι η άμεση ανάγκη και προτεραιότητά μας.
Οι στόχοι, οι κατευθυντήριες αρχές, οι στρατηγικοί άξονες παρέμβασης, ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός των συστημάτων, το μοντέλο διακυβέρνησης, ο μηχανισμός σχεδιασμού και υλοποίησης, καθώς και το σύνολο των οριζόντιων και κάθετων παρεμβάσεων που θα υλοποιήσουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας, αποτυπώνονται στη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού (ΒΨΜ) 2020-2025.
Οι στρατηγικοί άξονες της ΒΨΜ 2020-2025 αφορούν στα ακόλουθα:
• Συνδεσιμότητα
• Ψηφιακές Ικανότητες και Δεξιότητες
• Ψηφιακός Μετασχηματισμός Επιχειρήσεων
• Ψηφιακές Δημόσιες Υπηρεσίες
• Ψηφιακή Καινοτομία
• Αξιοποίηση Προηγμένων Τεχνολογιών
Όσον αφορά τον τουρισμό, η ΒΨΜ 2020-2025 περιλαμβάνει 14 έργα, 4 εκ των οποίων εν εξελίξει, ως ακολούθως:
- Ψηφιοποιήσεις για τον ελληνικό τουρισμό, δημιουργία αποθετηρίου και σημασιολογική επισημείωση περιεχομένου (Μεσόπρόθεσμο, Σε εξέλιξη)
- Ψηφιοποιήσεις προώθησης και στήριξης ελληνικού τουριστικού προϊόντος (Μεσοπρόθεσμο, Προγραμματισμένο)
- Δημιουργία εφαρμογής COVID-19 travel safe app (Βραχυπρόθεσμο, Σε εξέλιξη)
- Πλατφόρμα γαστρονομικού χάρτη (Μεσοπρόθεσμο, Σε Εξέλιξη)
- Ανάπτυξη διαδικτυακού τόπου για την ανάδειξη του προσβάσιμου χαρακτήρα του τουρισμού στην Ελλάδα (Βραχυπρόθεσμο, Σε Εξέλιξη)
- Ανάπτυξη δικτυακού τόπου και εφαρμογής για την παροχή συστάσεων προορισμών και δραστηριοτήτων για παιδιά (Βραχυπρόθεσμο, Προγραμματισμένο)
- Συγκέντρωση και Παρουσίαση Δεδομένων Τουριστικού Ενδιαφέροντος (Μεσοπρόθεσμο, Προγραμματισμένο)
- Δημιουργία πλατφόρμας ευφυούς τουρισμού (Μεσοπρόθεσμο, Προγραμματισμένο)
- Εθνικό Παρατηρητήριο για την επίτευξη Βιώσιμης Τουριστικής Ανάπτυξης (Μεσοπρόθεσμο, Προγραμματισμένο)
- Δημιουργία πλατφόρμας e-MHTE και διαλειτουργικότητα με μητρώα και συστήματα του Δημοσίου (Μεσοπρόθεσμο, Προγραμματισμένο)
- Ενιαίο σύστημα ηλεκτρονικής καταγραφής αφίξεων και αναχωρήσεων στα τουριστικά καταλύματα της χώρας (Μεσοπρόθεσμο, Προγραμματισμένο)
- Ψηφιοποίηση διαδικασιών χωροθέτησης, αδειοδότησης και αναγνώρισης τουριστικών εγκαταστάσεων (Μεσοπρόθεσμο, Προγραμματισμένο)
- Δημιουργία συστήματος ψηφιοποίησης της εσωτερικής λειτουργίας των 14 Περιφερειακών Υπηρεσιών Τουρισμού (Μεσοπρόθεσμο , Προγραμματισμένο)
- Ανάπτυξη καινοτόμου συστήματος για την πληροφόρηση των επισκεπτών (Μεσοπρόθεσμο, Προγραμματισμένο)

Αγαπητές κυρίες,
Αγαπητοί κύριοι,
Είναι γεγονός πως το οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον, όπως διαμορφώθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας, δημιούργησε πρόσθετες ανάγκες για μία ταχύτερη προσαρμογή στον ψηφιακό κόσμο.
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της ελληνικής οικονομίας και δη του τουριστικού μας οικοσυστήματος όμως έχει ήδη ξεκινήσει και ο Στρατηγικός Οδικός Χάρτης με τις προτεινόμενες ψηφιακές δράσεις έρχονται σε μία συγκυρία όπου καλούμαστε να μετατρέψουμε τη νεογέννητη ψηφιακή αυτοπεποίθηση σε πράξη.
Άλλωστε, τόσο η αειφορία του τουριστικού προϊόντος, όσο και η ενίσχυση της βιωσιμότητας του ελληνικού τουρισμού, στηρίζονται στην υιοθέτηση νέων τεχνολογιών. Με αιχμή τη δημιουργία συνεργασιών, θα αξιοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα εργαλεία για την επίτευξη των στόχων μας, σε ένα διεθνές περιβάλλον γεμάτο προκλήσεις.
Αγαπητές φίλες,
Αγαπητοί φίλοι,
Έχουμε μπροστά μας μια ιδανική ευκαιρία να επεκτείνουμε τη δυναμική και την παγκόσμια απήχηση του ελληνικού τουριστικού τομέα, ξεκλειδώνοντας παγιδευμένη αξία σε όλο το οικοσύστημα και αλυσίδα αξίας του τουρισμού.
Ο συνδυασμός των δράσεων που προτείνουμε, είναι σε θέση να βελτιώσει την συνολική εμπειρία των επισκεπτών, αναθεωρώντας τον τρόπο προσέλκυσης και εξυπηρέτησής τους, ενισχύοντας το αίσθημα ασφάλειας και βελτιστοποιώντας το κόστος για τις επιχειρήσεις.
Στην κατεύθυνση αυτή, το κλειδί της επιτυχίας αφορά (α) στη συνεργασία όλων των εμπλεκομένων μερών (stakeholders) και (β) στην επιτυχή υιοθέτηση των προτεινόμενων ψηφιακών δράσεων στη βάση ενός μακροπρόθεσμου οράματος, με έμφαση στην εμπειρία του επισκέπτη και στην ποιότητα ζωής που μόνον η χώρα μας μπορεί να προσφέρει.
Σας ευχαριστώ.