1)Ποιος ο σκοπός της επίσκεψής σας στη Νέα Υόρκη;
Ο σκοπός της επίσκεψης μου στη Νέα Υόρκη είναι να στείλω ένα ηχηρό μήνυμα «Επενδύστε σήμερα στον ελληνικό τουρισμό. Επενδύστε στην Ελλάδα της συνέπειας, της συνέχειας και της σταθερότητας», επισημαίνοντας τη μεγάλη αύξηση των άμεσων ξένων επενδύσεων και τονίζοντας ότι παρά την αυξημένη αβεβαιότητα στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο, σε μια εποχή που η μέση ελκυστικότητα της Ευρώπης και των ανταγωνιστικών χωρών επηρεάζεται σημαντικά από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η ελκυστικότητα της Ελλάδας, ως επενδυτικού προορισμού, παραμένει ανθεκτική.
Συμμετέχοντας στο «24th Annual Capital Link Invest in Greece Forum: Sustaining Growth & Investment Momentum», στη Νέα Υόρκη μου δόθηκε η ευκαιρία να επισημάνω ότι οκτώ στις δέκα επενδύσεις που πραγματοποιούνται φέτος στην Ελλάδα προέρχονται από την τουριστική βιομηχανία. Η χώρα μας εισέρχεται σε έναν νέο κύκλο βιώσιμης ανάπτυξης με τον τουρισμό να παραμένει η ναυαρχίδα της ελληνικής οικονομίας, χάρη και στο φιλοεπενδυτικό νομοθετικό έργο της παρούσας κυβέρνησης.
Με περισσότερα από 16.000 χιλιόμετρα ακτογραμμής, με περίπου 6.000 μεγαλύτερα και μικρότερα νησιά και νησίδες, και με εδραιωμένη θέση στην παγκόσμια τουριστική αγορά, η Ελλάδα παρουσιάζει εξαιρετικές επενδυτικές ευκαιρίες στον τουρισμό για καλοκαιρινές διακοπές, αλλά προσφέρει και ελκυστικές προτάσεις για θεματικό τουρισμό όλο το χρόνο. Και αναφέρομαι στα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας, όπως (α) η πλούσια πολιτιστική κληρονομιά, (β) η φυσική ομορφιά και (γ) η γεωγραφική ποικιλομορφία της, που έχουν προσελκύσει σημαντικές επενδύσεις στην τουριστική βιομηχανία τα τελευταία χρόνια. Ελάτε στην Ελλάδα, επενδύστε στον τουρισμό και γίνετε μέρος της επόμενης ιστορίας επιτυχίας, αυτό είναι το μήνυμα μας.
Eπίσης στις 8 Δεκεμβρίου 2022, παρευρέθηκα στην τελετή Λήξης των εργασιών του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης με την ελληνική κυβερνητική αποστολή, με τον Υπουργό Οικονομικών κ. Xρήστο Σταϊκούρα, με τον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών κ. Θεόδωρο Σκυλακακη, τον Υφυπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Δημόσιες Επενδύσεις και ΕΣΠΑ κ. Γιάννη Τσακίρη, την Πρόεδρο της Κεφαλαιογοράς κυρία Βασιλική Λαζαράκου.
Στα γαλανόλευκα ντύθηκε το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης (NYSE) για να τιμήσει την «Ημέρα Ελλάδος-Αμερικής», που διοργανώθηκε σε ειδική τελετή προς τιμήν της χώρας μας. Ειδικότερα, στο πλαίσιο της «Ημέρας της Ελλάδος-Αμερικής», το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης ανάρτησε την ελληνική σημαία στην Wall Street και εξέδωσε ειδικά αναμνηστικά μετάλλια για να τιμήσει τη χώρα μας. Συγκεκριμένα, ο αντιπρόεδρος του NYSE, John Tuttle, καλωσόρισε την ελληνική αντιπροσωπεία και τις εισηγμένες στο NYSE εταιρείες και αναφέρθηκε στη μακροχρόνια σχέση μεταξύ του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης, της ελληνοαμερικανικής κοινότητας, και της Ελλάδας, τονίζοντας ότι η δέσμευση του NYSE με την ελληνική ομογένεια, τη ναυτιλιακή και επιχειρηματική κοινότητα της Ελλάδας και τις εισηγμένες εταιρείες παραμένει ισχυρή.
Στο σημείο αυτό επιθυμώ να απευθυνθώ στην ελληνική ομογένεια και να τονίσω ότι αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για τη χώρα μας η προώθηση εναλλακτικών προορισμών στην Ελλάδα, ώστε να επεκταθεί η τουριστική σεζόν και να επωφεληθούν περιοχές σχετικά άγνωστες για τον Ελληνα ομογενή αλλά και τον Αμερικανό ταξιδιώτη, που όμως έχουν πάρα πολλά να του προσφέρουν.
Παράλληλα υπογραμμίζω τη σημασία της ανάπτυξης ειδικών μορφών τουρισμού όπως η γαστρονομία, ο πολιτισμός και το yachting, και πιο συγκεκριμένα η ελληνική διατροφική παράδοση που με την ποικιλία και την ποιότητα των υλικών της απολαμβάνει προνομιακή θέση στην παγκόσμια κουλτούρα της γεύσης, αλλά και συμβάλλει στην ποιοτική αναβάθμιση του προσφερόμενου τουριστικού προϊόντος.
Επιπροσθέτως, μέσω των συνεντεύξεων σε Cosmos FM, Hellenic Journal, Ant1 Satellite, NGTV, όπως και Hellenic DNA, μίλησα μεταξύ άλλων για (α) το πόσο συμβάλλει ο τουρισμός στην ελληνική οικονομία, (β) τις ευκαιρίες για επενδύσεις που παρουσιάζει το ελληνικό τουριστικό οικοσύστημα, καθώς και (γ) τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ελληνική τουριστική βιομηχανία το 2023.
2) Παρά την κρίση η Ελλάδα το καλοκαίρι τουριστικά τα πήγε καλά. Τι συνετέλεσε σε αυτό;
Θα έλεγα ότι είναι ήδη ορατά τα αποτελέσματα της χρονικής επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου στη χώρα μας, που μαζί με τη χωρική επέκταση του τουριστικού μας προϊόντος, αποτελούν βασικά στοιχεία της εθνικής στρατηγικής για τον ελληνικό τουρισμό μέχρι το 2030.
Σε αυτήν την αλλαγή, σημαντικό ρόλο έπαιξε το γεγονός ότι δουλέψαμε μεθοδικά και συστηματικά από τον χειμώνα με την καμπάνια του ΕΟΤ «Greece does have a winter» και την προώθηση διαφόρων μορφών θεματικού τουρισμού, ανακοινώνοντας παράλληλα την έναρξη της τουριστικής σεζόν νωρίτερα από ποτέ (1/3) με απευθείας πτήσεις από τις ΗΠΑ στις 7 Μαρτίου, αλλά και την ενίσχυση της ταξιδιών αναψυχής, με το λιμάνι του Πειραιά ως homeport.
Ενδεικτική μάλιστα και προς επίρρωση των ανωτέρω είναι και η αύξηση της τουριστικής κίνησης στον τομέα της κρουαζιέρας κατά 25%, σε σχέση με το 2019, με καταληκτική, μάλιστα, ημερομηνία για την τελευταία κρουαζιέρα να είναι η 5η Ιανουαρίου του 2023.
Στα επόμενα χρόνια, η Ελλάδα έχει δεσμευτεί να προβεί σε σημαντικές επενδύσεις στον τομέα του τουρισμού, εστιάζοντας τόσο στην αναβάθμιση, όσο και στον εμπλουτισμό του παραδοσιακού τουριστικού προϊόντος «Ήλιος και Θάλασσα» με έναν σημαντικό αριθμό περισσότερο εστιασμένων τουριστικών προϊόντων υψηλότερης αξίας που θα ενισχύσουν έτι περαιτέρω τη χρονική και χωρική επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, όπως:
- Εμπλουτισμός του κλασσικού προϊόντος «Ήλιος και Θάλασσα», με έννοιες και υπηρεσίες όπως: ευεξία, πολυτέλεια, τοπική γαστρονομία, με σκοπό την αναβάθμιση και επέκταση των κλασσικών καλοκαιρινών διακοπών
- Θαλάσσιος τουρισμός, όπου γίνονται προσπάθειες αφενός για την προσέλκυση μεγαλύτερου αριθμού κρουαζιερόπλοιων, αφετέρου για την αναβάθμιση και την ενίσχυση της προσφοράς των διακοπών με σκάφος αναψυχής/ ιστιοπλοϊκό
- Τουρισμός πόλεων (city break tourism), εστιασμένος κυρίως στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, αλλά και σε άλλες πόλεις λίαν συντόμως
- Πολιτισμικός και Θρησκευτικός Τουρισμός, ο οποίος έχει ως στόχο την αναβάθμιση και την εκμετάλλευση ορισμένων ιστορικών, πολιτισμικών και θρησκευτικών μνημείων και μουσείων της Ελλάδας
- Ιατρικός τουρισμός, ο οποίος αποτελεί μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ευκαιρία ανάπτυξης, υπό την προϋπόθεση ότι το εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό θα συνδυαστεί με επενδύσεις σε εγκαταστάσεις και υποδομές
- Συνεδριακός τουρισμός, με στόχο την εδραίωση της θέσης της Ελλάδας και την καθιέρωση της χώρας ως επίκεντρο του συνεδριακού τουρισμού για τους διεθνείς οργανισμούς και τις εταιρίες
- Αθλητικός τουρισμός (π.χ. γκολφ, προπονητικές δραστηριότητες κ.ά.), καθώς η τουριστική εμπειρία συνδυάζεται ολοένα και περισσότερο με αθλητική συμμετοχή, είτε ενεργητικά, είτε παθητικά. Η συγκεκριμένη μορφή τουρισμού, μπορεί επίσης αποδεδειγμένα να βοηθήσει στην ανάπτυξη υπαρχόντων ή νέων τουριστικών προορισμών, στην προσέλκυση ανθρώπων υψηλού εισοδηματικού επιπέδου και στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.
- Σύνθετα τουριστικά καταλύματα με εξοχικές κατοικίες αναπτύσσονται σε παραδοσιακούς και νέους προορισμούς αξιοποιώντας τον σχετικό νόμο και την άδεια διαμονής σε κατοίκους τρίτων χωρών που επενδύουν σε ακίνητα
3)Είστε ικανοποιημένοι από τον αριθμό των τουριστών που έρχονται από Ηνωμένες Πολιτείες;
Από την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου 2022 οι αυξημένες τακτικές πτήσεις των αμερικανικών αερομεταφορέων προς τη χώρα μας έδωσαν πολύ μεγάλη ώθηση στο τουριστικό ρεύμα από τις ΗΠΑ. Η συμφωνία που επιτεύχθηκε με τις αμερικανικές αερογραμμές για 63 απευθείας πτήσεις την εβδομάδα από τις ΗΠΑ στο «Ελ. Βενιζέλος» είχε ως αποτέλεσμα να επισκέπτονται την Αθήνα και τους τουριστικούς προορισμούς της χώρας μας πλήθος «high spenders» ταξιδιωτών.
Εκφράζω ιδιαίτερα την ικανοποίησή μου για την αύξηση των τουριστικών ροών στη χώρα μας τη φετινή χρονιά και δεν σας κρύβω ότι η ελληνική κυβέρνηση θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την προσέλκυση ακόμα περισσότερων επισκεπτών στην Ελλάδα καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου σε κάθε γωνιά της όμορφης πατρίδας μας.
4) Yπάρχει ενδεχόμενο για αύξηση των απευθείας πτήσεων από τις ΗΠΑ προς Ελλάδα και μάλιστα πέρα από τους καλοκαιρινούς μήνες;
Σε συναντήσεις που είχα με φορείς του τουρισμού στις ΗΠΑ συζητήσαμε ιδιαιτέρως τους τρόπους, με τους οποίους ο Ε.Ο.Τ. Β. Αμερικής και το Υπουργείο Τουρισμού μπορούν να ενισχύσουν την προβολή της Ελλάδος στους Tour Operators/μέλη του ΝΤΑ.
Κατόπιν, σε συναντήσεις που είχα με μεγάλους tour operators δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στην ήδη αυξανόμενη ζήτηση για Ελλάδα από την Αμερική μέσω διαφημιστικών ενεργειών, με την προϋπόθεση ότι αυτές θα ξεκινούν πριν από το Νοέμβριο, ενώ συζητήθηκε ιδιαίτερα η σημασία ενίσχυσης εκπαιδευτικών προγραμμάτων προς τους ταξιδιωτικούς πράκτορες, ώστε να ενημερωθούν για όλους τους ελληνικούς προορισμούς και όχι μόνο για Αθήνα, Μύκονο και Σαντορίνη.
Παράλληλα, ο Εθνικός Οργανισμός Τουρισμού συμμετέχει στις σημαντικότερες τουριστικές εκθέσεις στις ΗΠΑ και έχει εδραιωθεί μια μακρά συνεργασία με τις μεγαλύτερες αεροπορικές εταιρίες και τους τουριστικούς πράκτορες της εν λόγω αγοράς. Στόχος σε αυτό το πεδίο έχει τεθεί η διατήρηση των πτήσεων ρεκόρ και σε αυτό στοχεύει και το πρόγραμμα συνδιαφήμισης που υλοποιείται, ώστε οι Αμερικανοί ταξιδιώτες να έχουν την ευκαιρία 12μηνης πρόσβασης στην Ελλάδα. Περαιτέρω, στοχεύουμε στην επέκταση των πτήσεων το 2023, ώστε να καλύπτονται περισσότεροι προορισμοί από τις ΗΠΑ.
Όπως προανέφερα, οι ΗΠΑ αποτελούν μια αγορά με έντονο ενδιαφέρον και αποτελούν πρώτιστη προτεραιότητα για την Ελλάδα. Στον σχεδιασμό των δράσεων του Υπουργείου μας έχει ενταχθεί ο προγραμματισμός συναντήσεων με αεροπορικές εταιρείες που μπορούν να εξυπηρετήσουν αεροπορικές συνδέσεις Ελλάδας και ΗΠΑ και πιο συγκεκριμένα συνδέσεις και με τη Δυτική Ακτή. Στο πλαίσιο αυτών των συναντήσεων θα διερευνηθεί η δυνατότητα επέκτασης των απευθείας αεροπορικών συνδέσεων μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, καθώς και η δημιουργία αεροπορικών συνδέσεων με νέους προορισμούς στην Ελλάδα.
5) Mπορεί η Ελλάδα να εδραιωθεί ως χειμερινός τουριστικός προορισμός;
Σαφέστατα η Ελλάδα μπορεί να εδραιωθεί και ως χειμερινός τουριστικός προορισμός. Αν και η χώρα μας φημίζεται για τα νησιά και τον θαλάσσιο πλούτο της, το 80% της χερσαίας της έκτασης καλύπτεται από ορεινούς όγκους άλλωστε. Η Ελλάδα είναι η τρίτη, μάλιστα, σε ορεινό όγκο ευρωπαϊκώς, μετά τη Νορβηγία και την Αλβανία. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν περισσότερες από 40 οροσειρές που προσφέρουν απίστευτα τοπία. Έτσι, οι λάτρεις της πεζοπορίας και των χειμερινών και extreme σπορ έχουν πολλές επιλογές σε παράκτιες, αλλά και στην ενδοχώρα, διαδρομές.
Το μόνο πρόβλημα που θα έχoυν, είναι να αποφασίσουν ποια περιοχή θα επισκεφθούν. Από την κορυφή του Βαρνούντα στον Γράμμο, από τη «ραχοκοκαλιά» της Πίνδου στον μοναδικό Όλυμπο των 12 «θεών», από το καταπράσινο Πήλιο στον «αρσενικό» Ταΰγετο και από εκεί στη γλυκιά αγριάδα, που έχουν τα Αστερούσια της νότιας Κρήτης, η Ελλάδα είναι μια χώρα όπου μπορεί κάποιος να απολαύσει υπέροχες διακοπές και τον χειμώνα.
Μάλιστα τέτοια περίοδο, τα ορεινά χωριά έχουν την τιμητική τους. Η Πορταριά και η Μακρινίτσα στο Πήλιο. Τα Ζαγοροχώρια. Τα Τρίκαλα Κορινθίας. Η Δημητσάνα και η Στεμνίτσα στην ορεινή Αρκαδία. Το Καρπενήσι και τα γύρω χωριά. Η Αράχωβα και ο Παρνασσός με τα χιονοδρομικά τους κέντρα. Το Νυμφαίο με τα αναστηλωμένα αρχοντικά του. Δεν ξέρει κανείς τι να πρωτοδιαλέξει.
Ο χειμώνας όμως ανήκει και στις πόλεις, οφείλω να σας πω. Ξεχωρίζουν η Καστοριά, τα Ιωάννινα, τα Τρίκαλα, τα Γρεβενά βέβαια αλλά και η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, όπου το ήπιο κλίμα τους τις αναδεικνύει σε ιδανικούς χειμερινούς προορισμούς για σύντομες αποδράσεις. Ακολουθούν η Πάτρα, ο Βόλος, η Νάουσα, η Βέροια, η Ξάνθη. Όλες τους προσφέρονται για χειμερινές διακοπές ιδιαίτερα τη λαμπερή περίοδο των Χριστουγέννων αλλά και τις Απόκριες με τα ιδιαίτερα έθιμα των Τζαμάλων, των Μπέηδων, των Φανών, των Μπαμπόγερων, των Μπουλών, των Κουδονοφόρων, των γαϊτανακίων όπου μικροί και μεγάλοι μεταμφιέζονται και γιορτάζουν στους δρόμους και τις πλατείες.
Επιπλέον, αξίζει να επισημανθεί ότι η χώρα μας διαθέτει 24 χιονοδρομικά κέντρα, εκ των οποίων τα 7 λειτουργούν υπό πολύ συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Ωστόσο τα υπόλοιπα 17, σίγουρα προσφέρουν όλα όσα μπορεί να αναζητήσει ο επισκέπτης και ακόμα περισσότερα. Γραφεία ενοικίασης – ή ακόμα και πώλησης – του κατάλληλου εξοπλισμού, κάτι που σημαίνει ότι μπορείτε να φτάσετε εκεί χωρίς να έχετε τίποτα μαζί σας. Υπέροχα σαλέ με καφέ και εστιατόρια. Σχολές εκμάθησης σκι. Αναβατήρες και δεκάδες πίστες τόσο για αρχάριους όσο και προχωρημένους, αλλά και μία μαγευτική θέα στη γύρω περιοχή που κόβει την ανάσα.
Μία εξόρμηση στα όμορφα βουνά της και τα παραδοσιακά χωριά της, είναι αρκετή για να αντιληφθεί κανείς πως η ορεινή Ελλάδα δεν έχει σε τίποτα να ζηλέψει τα πιο δημοφιλή χειμερινά θέρετρα παγκοσμίως.
Αυτός είναι και ένας από τους λόγους για τους οποίους ο χειμερινός τουρισμός στη χώρα μας, αυξάνεται τα τελευταία χρόνια, καθώς προσφέρει σε Έλληνες και εκδρομείς του εξωτερικού, αμέτρητους ταξιδιωτικούς προορισμούς, που ανταποκρίνονται σε κάθε γούστο. Είτε αναζητάνε στιγμές ξεκούρασης και ξεγνοιασιάς, είτε μέρη γεμάτα κόσμο και δραστηριότητες, τα ορεινά μέρη της χώρας μας θα τους γεμίσουν εικόνες απαράμιλλης ομορφιάς και μοναδικές εμπειρίες.
6) Οι άμεσες προκλήσεις που αντιμετωπίζετε αυτή την περίοδο στο υπουργείο ποιες είναι;
Η ανθεκτικότητα του τουριστικού οικοσυστήματός μας βρίσκεται στο επίκεντρο του εθνικού στρατηγικού σχεδιασμού για την επόμενη μέρα. Κι αυτό γιατί, αν και είναι αδύνατο να προβλέψουμε από πού θα προέλθει η επόμενη κρίση, είναι σημαντικό να αντλήσουμε διδάγματα από την τρέχουσα περίοδο και να προβούμε σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των οικονομικών, περιβαλλοντικών και κοινωνικών προκλήσεων που σχετίζονται με τον τουρισμό.
Με λίγα λόγια, τα ρεκόρ είναι ευπρόσδεκτα, ειδικά σε μια πολύ δύσκολη οικονομική και γεωπολιτική συγκυρία. Η διάρκεια της επιτυχίας όμως, αλλά και η ευρύτερη διάχυση του τουριστικού εισοδήματος, προϋποθέτουν στρατηγική και διαμόρφωση πολιτικών.
Ο Τουρισμός είναι μια εθνική υπόθεση και εργαζόμαστε συστηματικά τόσο για την αναβάθμιση των υποδομών και τη νομοθετική αναμόρφωση, όσο και για την ψηφιοποίηση του τουριστικού προϊόντος και για την αναβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα (Upskilling και reskilling).
Ο τουρισμός φέρνει έσοδα και στηρίζει τη μέση ελληνική οικογένεια. Παράλληλα, το πρόγραμμα “Τουρισμός για Όλους”, που είναι σε ισχύ μέχρι τον Ιούνιο του 2023, εξακολουθεί να τονώνει τον εγχώριο τουρισμό και να στηρίζει τους ιδιοκτήτες καταλυμάτων σε χειμερινούς προορισμούς. Θα ακολουθήσει δε, άλλη μια κλήρωση για επιπλέον 100.000 κάρτες. Σε αυτό το πλαίσιο στήριξης, όπως τόνισε πρόσφατα και ο υπουργός Τουρισμού, ο Β. Κικίλιας, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα διαθέσει 100 εκατομμύρια ευρώ μέσω του προγράμματος “Εξοικονομώ – Επιχειρώ” για την ενεργειακή αναβάθμιση ορεινών καταλυμάτων κάτω των 150 κλινών, και θα επεκτείνει το ΕΣΠΑ για ένα επιπλέον έτος.
Κύριοι στόχοι της εθνικής τουριστικής πολιτικής που έχουμε θέσει, είναι η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, της ποιότητας, της αυθεντικότητας, της ανθεκτικότητας και της βιωσιμότητας του τουριστικού προϊόντος και παράλληλα η ενίσχυση των τουριστικών επενδύσεων με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Παράλληλα, η Ελληνική Πολιτεία εξετάζει διεξοδικά και διάφορα megatrends όπως είναι ο υπερτουρισμός, η οικονομία διαμοιρασμού, οι κοινωνικές και δημογραφικές αλλαγές, οι αναδυόμενοι προορισμοί, η ασφάλεια και η διαχείριση κρίσεων.
Στην Ελλάδα ο ταξιδιώτης μπορεί να απολαύσει διάφορες εμπειρίες με έναν αληθινά ολιστικό τρόπο, που εγγράφεται στο σώμα, την ψυχή και του νου του. Θα έλεγε κανείς ότι το αρχαιοελληνικό ευ ζην επιστρέφει ως σύγχρονο ζητούμενο της νέας εποχής.
Έτσι αξιοποιούμε και την τάση των Millennials, ενός πολύ δυναμικού κοινού, να καταγράφουν ιδιαίτερες, μοναδικές ταξιδιωτικές εμπειρίες, καθώς και τη νέα κουλτούρα της εξ αποστάσεως εργασίας (remote working), η εξέλιξη της οποίας φαίνεται να είναι ο «ψηφιακός νομαδισμός» (digital nomadism).
Σημειώνεται ότι ο ελληνικός τουρισμός, ενώ καλείται να ευθυγραμμίσει το μοντέλο του με την ψηφιακή λειτουργία και το οικολογικό υπόδειγμα, διαθέτει, πέραν μιας κυβέρνησης που διαρκώς εκσυγχρονίζει το κράτος, και διάφορα επιπλέον εφόδια, όπως ότι:
– Το ελληνικό brand βρίσκεται στην κορυφαία πεντάδα παγκοσμίως,
– έχει μεγάλη διασπορά στις αγορές του,
– κινείται μέσα στο ασύγκριτο φυσικό και πολιτιστικό τοπίο της πατρίδας μας, η αξιοποίηση του οποίου αποτελεί ένα μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα.
Δεν μας λείπουν, λοιπόν, ούτε οι πολιτικές, ούτε οι πόροι. Είναι γνωστό άλλωστε ότι το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης κατευθύνει τεράστια κεφάλαια προς τον ψηφιακό και πράσινο μετασχηματισμό των επιχειρήσεων, ενώ σημαντικές είναι και οι πιστώσεις από το νέο ΕΣΠΑ, με τον ίδιο στόχο.
Σε τελική ανάλυση, είναι στο χέρι μας να εκμεταλλευτούμε αυτόν τον ισχυρό χρηματοδοτικό βατήρα για να κάνουμε το μεγάλο άλμα στο μέλλον, όπως ανέφερε και ο πρωθυπουργός προσφάτως, έτσι ώστε να πετύχουμε (α) τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, (β) την αντιμετώπιση του «υπερ-τουρισμού» με νέες υποδομές και έξυπνη διαχείριση των ροών, (γ) τις βιώσιμες πρακτικές οι οποίες θα αφορούν και τις τοπικές κοινότητες και φυσικά (δ) τη διαμόρφωση εναλλακτικών προορισμών και τους 12 μήνες του χρόνου.