Αξιότιμες κυρίες,
Αξιότιμοι κύριοι,
H εντεινόμενη κλιματική αλλαγή σε συνδυασμό και με την πρόσφατη πανδημία λειτούργησαν ως επιταχυντές για τις μεγάλες αλλαγές, που είχαν ήδη ξεκινήσει κατά τα τελευταία χρόνια, για την παγκόσμια τουριστική οικονομία, πόσω δε μάλλον για το ελληνικό τουριστικό οικοσύστημα.
Το αποτύπωμα της ανάγκης για ένα νέο μοντέλο αειφόρου τουρισμού, που θα ακολουθεί τις αρχές που θέτει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού, ‘’travel, enjoy, respect’’ αλλά και support που θα βασίζεται και θα στηρίζει ταυτόχρονα τον άνθρωπο, ήρθε για να μείνει.
Είναι πλέον σαφές ότι κάθε εθνική πολιτική για τον τουρισμό επιβάλλεται εκ των πραγμάτων να συνδυάζει:
α) Υπηρεσίες και διαδικασίες, που σέβονται τον μοναδικό φυσικό πλούτο της χώρας και την τοπική ταυτότητα, καθ’ όλη τη διάρκεια της ταξιδιωτικής εμπειρίας.
β) Την προσέλκυση υπεύθυνων επισκεπτών σε σταθερά αυξανόμενο ρυθμό, συνυπολογίζοντας τη φέρουσα ικανότητα των προορισμών.
Καθώς η στροφή του παγκόσμιου τουριστικού κλάδου (μεταφορές, διαμονή, διαχείριση προορισμών) στη βιωσιμότητα συνιστά σύγχρονη κοινωνική και ταξιδιωτική επιταγή, η βιώσιμη διαχείριση των προορισμών και των τουριστικών επιχειρήσεων συνιστά ολοένα και σημαντικότερο κριτήριο για τους σύγχρονους ταξιδιώτες.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ταξιδίων και Τουρισμού (WTTC) στην έκθεση «A Net Zero Roadmap for Travel & Tourism» (2021), η ευαισθητοποίηση των ταξιδιωτών σχετικά με την κλιματική κρίση έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα να αναδιαμορφώνονται οι ταξιδιωτικές προσδοκίες και προτιμήσεις, καθώς η έννοια της βιωσιμότητας λαμβάνεται υπόψη κατά το στάδιο επιλογής προορισμού και αφορά (α) είτε στην υιοθέτηση/εφαρμογή βιώσιμων πρακτικών, (β) είτε στην προστασία της πολιτιστικής/φυσικής κληρονομιάς και στη στήριξη τοπικών κοινοτήτων, με τη διάσταση της συμπερίληψης.
Επίσης, σύμφωνα με την έκθεση του WTTC, του Trip.com Group και της Deloitte, «Ένας κόσμος σε κινητικότητα: μεταβαλλόμενες καταναλωτικές ταξιδιωτικές τάσεις το 2022 και μετά»:
- Το 71% των ταξιδιωτών επιζητά να ταξιδέψει με πιο βιώσιμο τρόπο το 2023 (+10% σε σχέση με την αντίστοιχη έρευνα του 2021), γεγονός που αντανακλάται στις αποφάσεις που λαμβάνονται σχετικά με τα ταξίδια και τις κρατήσεις, ενώ το 53% είναι πιο αποφασισμένο να προβεί σε βιώσιμες ταξιδιωτικές λύσεις όταν ταξιδεύει (σε σχέση με το 2022).
- Παράλληλα, το 40% των ταξιδιωτών επιβεβαιώνει ότι αναζήτησε διαμονή με βιώσιμες λύσεις τον περασμένο χρόνο σε διαδικτυακό ταξιδιωτικό ιστότοπο, ενώ το 38% αναζήτησε ενεργά πληροφορίες σχετικά με τις πολιτικές βιωσιμότητας ενός καταλύματος πριν προβεί σε κράτηση.
- Επιπρόσθετα, το 78% των ταξιδιωτών παγκοσμίως επιδιώκει να διαμείνει σε βιώσιμο κατάλυμα τουλάχιστον μία φορά εντός του 2023.
- Τέλος, το 46% των ταξιδιωτών που διέμεινε σε βιώσιμο κατάλυμα τουλάχιστον μία φορά τον περασμένο χρόνο, προέβη σε τέτοια απόφαση γιατί:
α) ήθελε να βοηθήσει στην προσπάθεια μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματός του,
β) ήθελε να βιώσει μια προσωπική εμπειρία του τόπου και
γ) πίστευε ότι τα βιώσιμα καταλύματα αντιμετωπίζουν την τοπική κοινότητα με πιο ορθό τρόπο.
Η μελέτη της διεθνούς συμβουλευτικής εταιρίας Phocuswright με τίτλο «Hospitality Reboot: Embracing Trends Facing Challenges», η οποία παρουσιάστηκε στο 6ο Διεθνές Φόρουμ Φιλοξενίας που διοργάνωσε το ΞΕΕ τον Φεβρουάριο του 2023, διαπίστωνε πως το 41% των ευρωπαίων ταξιδιωτών κατά τη διοργάνωση του ταξιδιού τους εξετάζουν τη διαμονή τους σε προορισμούς που υιοθετούν βιώσιμες πρακτικές.
Να σημειωθεί ότι σε πολλές από τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, στις Σκανδιναβικές χώρες καθώς και στη Μ. Βρετανία, το ενδιαφέρον για την επιλογή προορισμού εστιάζεται στην υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών/βιώσιμη ανάπτυξη/προστασία του περιβάλλοντος. Σε αγορές δε μακρινής απόστασης (Η.Π.Α., Καναδάς και Αυστραλία), η στήριξη των τοπικών κοινοτήτων βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα, ενώ πράσινος/υπεύθυνος τουρισμός, ως ευρύτερη έννοια, σχετίζεται με την ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος ενός ταξιδιού και παρουσιάζεται ως τάση κυρίως σε χώρες της Κεντρικής.
Σε αυτό το πλαίσιο επισημαίνεται ότι στην έκθεση με θέμα «Οι κορυφαίες χώρες για βιώσιμο τουρισμό – υιοθετώντας τον πράσινο μετασχηματισμό για την ανάκαμψη των ταξιδίων» (2021), η διεθνής εταιρεία έρευνας αγοράς Euromonitor International, αναπτύσσοντας έναν «Βιώσιμο Ταξιδιωτικό Δείκτη» στη βάση επτά (7) πυλώνων, προχώρησε στην αξιολόγηση 99 χωρών παγκοσμίως και, ακολούθως, στην κατάταξή τους ως προς τον αειφόρο τουρισμό.
Σε αυτές, οι σκανδιναβικές χώρες ηγούνται της μετάβασης στον παγκόσμιο βιώσιμο τουρισμό, ενώ η Ελλάδα κατατάσσεται στην 33η θέση, σημειώνοντας ωστόσο σημαντική πρόοδο σε συγκεκριμένους πυλώνες σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.
Aγαπητές φίλες,
Αγαπητοί φίλοι,
Για την Ελληνική Πολιτεία αποτελεί προτεραιότητα μια συστημική στροφή προς μια πιο βιώσιμη τουριστική οικονομία που λειτουργεί τόσο για τη κοινωνία, όσο και για τον περιβάλλον. Έχουμε μια ισχυρή βάση εκκίνησης, καθώς η Ελλάδα κατατάσσεται 25η μεταξύ 140 χωρών στον δείκτη Ανταγωνιστικότητας Ταξιδιών και Τουρισμού 2019 του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF).
Επίσης, σε επιμέρους δείκτες, η χώρα μας κατατάσσεται 13η για την υγεία και την υγιεινή της, 18η για τις υποδομές αεροπορικών μεταφορών και 18η για τις υποδομές τουριστικών υπηρεσιών.
Πιστεύουμε ότι μπορούμε να καταστήσουμε τον τουρισμό μια ισχυρή κινητήρια δύναμη για τη μείωση των ανισοτήτων, θέτοντας την ευημερία των ανθρώπων στο επίκεντρο κάθε πολιτικής και διαχειριστικής προσέγγισης και διαδίδοντας τα οφέλη του σε όλους.
Έχουμε τώρα την ευκαιρία να επιταχύνουμε τη βιώσιμη ανάπτυξη και γι’ αυτό κεντρική βούληση του Υπουργείου Τουρισμού της Ελληνικής Πολιτείας είναι να συμμορφώνεται σταδιακά με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης της Ατζέντας 2030 του ΟΗΕ, ενσωματώνοντάς τους στην εθνική τουριστική πολιτική και θεσπίζοντας ένα εθνικό σύστημα αξιολόγησης για την παρακολούθηση της προόδου της εφαρμογής τους.
Κύριος στόχος του Υπουργείου Τουρισμού αναφορικά με τις πολιτικές και τα μέτρα για την προώθηση της βιωσιμότητας, της διαφοροποίησης και της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, είναι η ολοκλήρωση της τουριστικής ανάκαμψης της χώρας από την πανδημία, η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και η περαιτέρω βελτίωση των τουριστικών μεγεθών, μέσω της προσφοράς υψηλού επιπέδου υπηρεσιών και μοναδικών τουριστικών εμπειριών.
Σε αυτό το πλαίσιο, η στρατηγική του Υπουργείου Τουρισμού περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την προώθηση της πατρίδας μας ως πρότυπου προορισμού βιώσιμης, γεωγραφικά και χρονικά ισόρροπης τουριστικής ανάπτυξης, όπως αποτυπώνεται και στο Σχέδιο Μάρκετινγκ για τον ελληνικό τουρισμό (2023-2024) που εκπόνησε η Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού, στο οποίο ως ζητούμενα τίθενται η ενίσχυση της τουριστικής ανάκαμψης της χώρας, λαμβάνοντας υπ’ όψη τις προκλήσεις από τη σταδιακή επάνοδο στην κανονικότητα, την ενεργειακή κρίση κόστους αλλά και την αυξανόμενη ανάγκη για την ενσωμάτωση βιώσιμων πρακτικών.
Στόχος; Να ενισχυθούν η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και η βελτίωση των τουριστικών μεγεθών, η προσφορά υψηλού επιπέδου υπηρεσιών και διαφοροποιημένου τουριστικού προϊόντος και η αναζήτηση νέων αγορών εισερχόμενου τουρισμού.
Αναλυτικότερα, οι γενικοί στόχοι μάρκετινγκ 2023-2024 για τον ελληνικό τουρισμό αφορούν στους εξής άξονες:
- Εδραίωση της Ελλάδας ως top of mind τουριστικού προορισμού, μέσω της περαιτέρω ανάπτυξης της μοναδικής τουριστικής ταυτότητας της χώρας (brand identity).
- Ενίσχυση της φήμης του προορισμού «Ελλάδα» ως προορισμού μοναδικών και πολυθεματικών εμπειριών και δευτερευόντως ως υγειονομικά ασφαλούς προορισμού (αν οι συνθήκες το επιβάλλουν εκ νέου).
- Άμβλυνση της εποχικότητας μέσω της διαφοροποίησης του προϊόντος. Προώθηση ειδικών και εναλλακτικών μορφών τουρισμού που θα έχουν το χαρακτήρα της «μοναδικής και πολυθεματικής εμπειρίας» με έμφαση στην γεωμορφολογική υπεροχή της χώρας και τη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών και πολιτιστικών πόρων, ανάλογα με τις δυνατότητες και ευκαιρίες ανάπτυξης κάθε Περιφέρειας, σε συνδυασμό με τις τάσεις της παγκόσμιας ζήτησης, αλλά και τις ευκαιρίες που παρέχει το αναπτυξιακό εργαλείο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Recovery and Resilience Facility – RRF).
- Ενίσχυση των παραδοσιακών αγορών εισερχόμενου τουρισμού και ανάπτυξη νέων, ιδίως κατόπιν της στρατηγικής προτεραιοποίησης του Υπουργείου Τουρισμού σύμφωνα με το ετήσιο σχέδιο δράσης 2023.
Με γνώμονα τη βιώσιμη και ισόρροπη γεωγραφικά και χρονικά τουριστική ανάπτυξη μέσω της σταδιακής απεξάρτησης από την ταύτιση της Ελλάδας ως προορισμού διακοπών «ήλιου-θάλασσας», το Υπουργείο Τουρισμού δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη των ειδικών και εναλλακτικών μορφών τουρισμού, σύμφωνα με τη φέρουσα ικανότητα κάθε προορισμού, μέσω των οποίων προσφέρονται στον ταξιδιώτη αυθεντικές, βιωματικές και ολοκληρωμένες ταξιδιωτικές εμπειρίες.
Ο σχεδιασμός και η στρατηγική που ακολουθούνται στοχεύουν στην ανάδειξη της χώρας σε προορισμό ειδικού ενδιαφέροντος, ιδανικού προς επίσκεψη καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, προβάλλοντας τις δυνατότητες που έχει ο επισκέπτης να απολαμβάνει μία ευρεία γκάμα ποιοτικών, μοναδικών και διαφοροποιημένων προϊόντων και υπηρεσιών.
Toύτων λεχθέντων, πιστεύω πως η θεματολογία της σημερινής ανοικτής ημερίδας είναι ιδιαίτερα επίκαιρη και βρίσκεται στο επίκεντρο των ανακατατάξεων που συντελούνται διεθνώς, αλλά και στην πατρίδα μας στο τουριστικό οικοσύστημα.
Εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες της.
Σας ευχαριστώ πολύ.
