Αξιότιμες κυρίες,
Αξιότιμοι κύριοι,
Ευοίωνες είναι οι προοπτικές για τον ελληνικό τουρισμό φέτος, με τα πρώτα στοιχεία να δείχνουν ότι η σεζόν μπορεί να φτάσει, και ενδεχομένως να ξεπεράσει, σε αριθμούς τη «χρυσή» χρονιά του 2019.
Προφανώς είναι ακόμα νωρίς για προβλέψεις όσον αφορά το 2023 και χαιρόμαστε με την επιτυχία που φαίνεται να προδιαγράφεται για την ελληνική τουριστική αγορά, ωστόσο δεν επαναπαυόμαστε.
Στο υπουργείο Τουρισμού εργαζόμαστε συστηματικά και μεθοδικά για τη δημιουργία της εθνικής στρατηγικής για τον τουρισμό που θα ενισχύσει τα ήδη υπάρχοντα συγκριτικά πλεονεκτήματά μας, ενώ ταυτόχρονα θα μας επιτρέψει να γίνουμε πιο ανθεκτικοί σε περιόδους κρίσεων, να βελτιώσουμε αδυναμίες και να επωφεληθούμε από τις ευκαιρίες που ανοίγονται μπροστά μας.
Κύριοι στόχοι της εθνικής τουριστικής πολιτικής που έχουμε θέσει, είναι η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, της ποιότητας, της αυθεντικότητας, της ανθεκτικότητας και της βιωσιμότητας του τουριστικού προϊόντος και παράλληλα η ενίσχυση των τουριστικών επενδύσεων με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Στόχος είναι να προχωρήσουμε στην εφαρμογή μιας νέας φιλοσοφίας, με άξονα τη διπλή προσαρμογή (twin transition) σε μια πιο πράσινη και βιώσιμη ανάπτυξη, στον ψηφιακό μετασχηματισμό και στην ενίσχυση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού, που καλείται να στελεχώσει στο παρόν και στο μέλλον ένα περισσότερο ανθεκτικό, βιώσιμο, προσβάσιμο και καινοτόμο τουριστικό οικοσύστημα στη χώρα μας.
Δίνουμε μεγάλη έμφαση στην διαφοροποίηση του τουριστικού μας προϊόντος με την υπέρβαση του κλασικού μοντέλου «θάλασσα και ήλιος». Συγκεκριμένα στοχεύουμε στην επέκταση της τουριστικής περιόδου τόσο χωρικά, όσο και χρονικά, καθώς και στην προώθηση του θεματικού τουρισμού όπως o συνεδριακός (MICE), o θαλάσσιος, o ορεινός, o γαστρονομικός, αλλά και ιαματικός τουρισμός μεταξύ άλλων.
Ο ιαματικός τουρισμός ή θερμαλιστικός τουρισμός όπως πολλοί τον αναφέρουν ακαδημαϊκώς, σύμφωνα με τον ν. 4582/2018 είναι: «είναι ειδική μορφή τουρισμού παροχής τουριστικών υπηρεσιών σε περιοχές, το κύριο χαρακτηριστικό των οποίων αποτελεί η χρήση αναγνωρισμένων ιαματικών φυσικών πόρων σε ειδικές εγκαταστάσεις για θεραπευτικούς σκοπούς και αφορά όσους επιθυμούν να συνδυάσουν την ξεκούραση και την αναψυχή τους, με τη χρήση ιαματικών φυσικών πόρων, ώστε να βελτιώσουν τη σωματική, πνευματική και ψυχική τους υγεία».
Σύμφωνα με τον ν. 4582/2018 (208 Α’) ο ιαματικός – θερμαλιστικός τουρισμός εντάσσεται ως επιμέρους κατηγορία στον τουρισμό υγείας, μαζί με τον τουρισμό ευεξίας. Μια τρίτη υποκατηγορία του τουρισμού υγείας αποτελεί ο ιατρικός τουρισμός. Ο τουρισμός ευεξίας και ο ιαματικός τουρισμός, λόγω της στενής τους συνάφειας συνήθως αντιμετωπίζονται ως ενιαία μορφή τουρισμού ειδικού ενδιαφέροντος, με ανάπτυξη αλληλένδετων θεματικών προϊόντων ευεξίας και θερμαλισμού.
Τα τελευταία χρόνια, η επιστημονική τεκμηρίωση των συμπληρωματικών θεραπευτικών δράσεων των ιαματικών φυσικών πόρων σε μεγάλο φάσμα νοσημάτων, ενίσχυσε τη στροφή προς μια πιο ολιστική αντιμετώπιση της ιατρικής, ώστε να περιλαμβάνει και εναλλακτικές μορφές θεραπείας.
Παλαιότερα, ο ιαματικός τουρισμός και κυρίως η υδροθεραπεία, είχε ταυτιστεί στη συνείδηση πολλών με την ασθένεια και την τρίτη ηλικία. Η αντίληψη αυτή φαίνεται να αλλάζει, σύμφωνα με τα ευρήματα πρόσφατης έρευνας που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Δήμων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας (Σ.Δ.Ι.Π.Ε.) και με τη συμμετοχή 21 ελληνικών λουτροπόλεων.
Οι ηλικίες των χρηστών των λουτρών και το μορφωτικό επίπεδο έχουν αρχίσει να διευρύνονται. Ολοένα και περισσότεροι νέοι και άτομα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης επισκέπτονται τα λουτρά όχι μόνο για θεραπεία, αλλά και για χαλάρωση ή ευεξία.
Στην Ευρώπη υπάρχουν 1.400 κέντρα ιαματικού τουρισμού που λειτουργούν υπό μορφή Health Resort, τα οποία επισκέπτονται εκατομμύρια ασθενείς απ’ όλο τον κόσμο, αναζητώντας ιατρική φροντίδα έξω από τα εθνικά τους σύνορα.
Οι κυριότεροι σταθμοί ιαματικού τουρισμού στην Ευρώπη είναι η Γερμανία, η Ιταλία, η Γαλλία, η Αγγλία, η Ελβετία και η Αυστρία, όπου συνδυάζονται οι θεραπείες θερμαλισμού με υπηρεσίες αναψυχής, αναζωογόνησης, άθλησης και πολιτιστικών δραστηριοτήτων. Και στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, όπως Ουγγαρία, Τσεχία, Ρουμανία, Σλοβακία, Βουλγαρία, ο ιαματικός τουρισμός αποτελεί σημαντικό τομέα της οικονομίας τους.
Όπως αντιλαμβάνεστε δεν καλούμαστε να ανακαλύψουμε τον τροχό λοιπόν, αλλά να πορευτούμε στο νέο τουριστικό οικοσύστημα που διαμορφώνεται και να αξιοποιήσουμε μεθοδικά και συστηματικά τις ευκαιρίες που παρουσιάζει η χώρα μας για τον ιαματικό τουρισμό.
Συγκεκριμένα ο θερμαλισμός γεννήθηκε πριν από 2.500 χρόνια στο Αιγαίο.
Είναι γνωστές οι αναφορές του ιστορικού Ηρόδοτου, αλλά και του πατέρα της ιατρικής Ιπποκράτη, σύμφωνα με τις οποίες στη χώρα μας αναπτύχθηκε ο θερμαλισμός που στη συνέχεια διέδωσαν οι Ρωμαίοι.
Η Ελλάδα σήμερα είναι από τις πλουσιότερες χώρες σε φυσικές πηγές μεταλλικού νερού, θερμού και ψυχρού, με ποικίλη φυσικοχημική σύσταση και πληθώρα ενδείξεων για εφαρμογή στη σύγχρονη φυσική υδροθεραπεία.
Σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ), στην Ελλάδα υπάρχουν 822 καταγεγραμμένες πηγές θερμομεταλλικών νερών, εκ των οποίων οι 750 είναι αξιοποιήσιμες σε σχέση με τις ιαματικές ιδιότητες τους.
Oι υφιστάμενες ιαματικές πηγές επιμερίζονται ανά περιφέρεια ως εξής:
• Στερεά Ελλάδα: 156
• Μακεδονία: 115
• Πελοπόννησος: 114
• Θεσσαλία: 57
• Ήπειρος: 57
• Θράκη: 25
• Νησιά: 229 εκ των οποίων οι 100 βρίσκονται στην Κρήτη για ποσιθεραπεία
Στην Ελλάδα υπάρχει ήδη ένα δίκτυο 80 αναγνωρισμένων από το Υπουργείο Τουρισμού ιαματικών πηγών με την συγκέντρωση αυτών να διαφοροποιείται ανά γεωγραφική περιοχή και διοικούνται από διαφορετικούς δημόσιους φορείς (π.χ. από Δήμους, από την Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε., κ.α.), ενώ το Υπουργείο Τουρισμού έχει αδειοδοτήσει 40 εγκαταστάσεις ιαματικού τουρισμού.
Αγαπητές φίλες,
Αγαπητοί φίλοι,
Ο ιαματικός-θερμαλιστικός τουρισμός και ο τουρισμός ευεξίας αποτελούν κοινό στρατηγικό στόχο του Υπουργείου Τουρισμού καθώς συχνά συνθέτουν μια ενιαία εμπειρία για τον επισκέπτη-τουρίστα, ενώ αντιμετωπίζονται ως ενιαίος τομέας τόσο σε επίπεδο ανάλυσης, όσο και σε επίπεδο ανάπτυξης τουριστικού προϊόντος.
Αντίστοιχα, ο ιαματικός-θερμαλιστικός τουρισμός συνδέεται κατά περίπτωση και με τον ιατρικό τουρισμό, καθώς ενισχύει τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου προϊόντος που προσφέρει στον επισκέπτη-ασθενή μια ολιστική αντιμετώπιση συγκεκριμένων παθήσεων, συνδυάζοντας την ιατρική θεραπεία με την αποκατάσταση, την πρόληψη και την προώθηση ενός υγιούς τρόπου ζωής μετά την ίαση του ασθενή.
Αναγνωρίζοντας τη σημασία του ιαματικού τουρισμού στο συνολικό τουριστικό προϊόν της χώρας και σύμφωνα με την ανίχνευση των αναγκών τόσο του επισκέπτη-τουρίστα, όσο και των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στη συγκεκριμένη κατηγορία υπηρεσιών, το Υπουργείο Τουρισμού έχει εντοπίσει τους τομείς εκείνους στους οποίους θα πρέπει να επικεντρωθεί η μελλοντική στρατηγική για την προώθηση και προβολή του εν λόγω προϊόντος, καθώς και για την προσέλκυση και τη βιώσιμη ανάπτυξη επενδύσεων στον τομέα της ευεξίας.
Μάλιστα, όπως είναι γνωστό, έχει ήδη ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) και στο έργο «Τουριστική Ανάπτυξη» (16931) που στοχεύει στην προώθηση εναλλακτικών μορφών τουρισμού και την παράταση της τουριστικής περιόδου, υποέργο με τίτλο «Τουρισμός Υγείας και Ευεξίας με την αξιοποίηση ιαματικών πηγών». Το υποέργο ειδικότερα στοχεύει στην αξιοποίηση των ιαματικών φυσικών πόρων μέσα από τη δημιουργία υψηλής ποιότητας, ψηφιοποιημένων και φιλικών προς το περιβάλλον υποδομών και μονάδων ιαματικής θεραπείας και έχει ορίζοντα ολοκλήρωση το 2025 με προϋπολογισμό 28.458.000,00 €.
Συγκεκριμένα, το Έργο εντάσσεται στα λοιπά έργα τουριστικής ανάπτυξης που έχουν ενταχθεί στο ΤΑΑ και αφορά στην αξιοποίηση των ιαματικών πόρων και πηγών της χώρας, με τη δημιουργία νέων ή την αναβάθμιση υφιστάμενων εγκαταστάσεων ιαματικού τουρισμού.
Αξιότιμες κυρίες,
Αξιότιμοι κύριοι,
Όπως θα γνωρίζετε, το Υπουργείο Τουρισμού συμμετέχει ως δικαιούχος στο έργο με τίτλο «Alternative Tourism» και ακρωνύμιο «ALTTOUR» στο πλαίσιο του Προγράμματος Διασυνοριακής Συνεργασίας Interreg IPA CBC Ελλάδα-Αλβανία 2014-2020.
Εταίροι
Ø Υπουργείο Τουρισμού και Περιβάλλοντος Αλβανίας (Κύριος Εταίρος)
Ø Υπουργείο Τουρισμού Ελλάδας
Ø Σύνδεσμος Δήμων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας
Ø Sustainable Environment Albania (SEA)
Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου είναι 660.540,88 € και η διάρκεια υλοποίησης είναι 38 μήνες (10/2019 – 01/2023). Ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Τουρισμού ανέρχεται σε 154.845,40€.
Συνολικός στόχος του έργου είναι η ενίσχυση της βιωσιμότητας του ιαματικού τουρισμού με την ανάδειξη/προώθηση των ιαματικών φυσικών πηγών στη διασυνοριακή περιοχή Ελλάδας – Αλβανίας, κυρίως μέσω της ανάπτυξης στρατηγικού σχεδίου μάρκετινγκ, συγκριτικής αξιολόγησης, τεχνικών branding και επένδυσης στην ανάπτυξη ικανοτήτων μέσω της εκπαίδευσης και συνεργασίας όλων των εμπλεκόμενων φορέων στον τουρισμό.
Περιοχές Εφαρμογής
- Ελλάδα: Περιφερειακές Ενότητες Γρεβενών, Καστοριάς, Φλώρινας, Άρτας, Θεσπρωτίας, Ιωαννίνων, Πρέβεζας, Ζακύνθου, Κέρκυρας, Κεφαλληνίας και Λευκάδας
- Αλβανία: Αυλώνας (Vlorë), Κορυτσά (Korçë), Αργυρόκαστρο (Gjirokaster), Μπεράτ (Berat)
Αγαπητές φίλες,
Αγαπητοί φίλοι,
Η βελτίωση των εγκαταστάσεων των λουτροπόλεων της χώρας με σύγχρονη υποδομή και εξοπλισμό είναι αναγκαία για την πλήρη αξιοποίηση των ιαματικών ιδιοτήτων των νερών των πηγών. Ταυτόχρονα, η ένταξη των πηγών σε ένα πλέγμα ποικίλων εγκαταστάσεων που να συνδυάζουν και άλλες δραστηριότητες (αθλητισμός για όλες τις ηλικίες, πολιτιστικά, εγκαταστάσεις αναψυχής για νέους και παιδιά, πάρκα πρασίνου) μπορεί να οδηγήσει στην ανάδειξη των πηγών σε παραθεριστικά κέντρα τουρισμού μακράς παραμονής όλων των ηλικιών.
Η αξιοποίηση των πηγών από ιδιώτες, είτε από την Τοπική Αυτοδιοίκηση με τη δημιουργία κοινοτικών επιχειρήσεων, αποτελεί σημαντική μορφή τοπικής και περιφερειακής αναπτυξιακής πολιτικής της χώρας.
Σε τελική ανάλυση η πλήρης αξιοποίηση, μετά από αξιολόγηση της θεραπευτικής ικανότητας αλλά και της δυναμικότητας των ιαματικών πηγών στην Ελλάδα, μπορεί να αποτελέσει τομέα αναπτυξιακών και επενδυτικών πρωτοβουλιών προς όφελος της οικονομίας σε εθνικό αλλά και σε τοπικό επίπεδο.
Η Ήπειρος διαθέτει πολλές δυνατότητες ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών τουρισμού και ο ιαματικός τουρισμός αποτελεί ένα έμπρακτο παράδειγμα.
Στο βόρειο τμήμα της Περιφερειακής Ενότητας Ιωαννίνων, σε μια καταπράσινη πλαγιά του ορεινού όγκου του Γράμμου (υψόμετρο 960), βρίσκεται ο Αμάραντος, χωριό χτισμένο σε επιβλητικό τοπίο.
Στον Νομό Ιωαννίνων υπάρχουν σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων μεταξύ τους και πάνω στη συνοριακή γραμμή με την Αλβανία, τα ατμόλουτρα Αμάραντου και οι ιαματικές πηγές στα Καβάσιλα Κόνιτσας, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα μοναδικό ιαματικό πάρκο για ολόκληρη την Ελλάδα αλλά και πόλο έλξης επισκεπτών από όλη την Ευρώπη.
Τα ατμόλουτρα Αμάραντου είναι μοναδικά στο είδος τους στην Ελλάδα και σε ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχει άλλο ένα στην Τσεχία.
Επίσης οι ιαματικές πηγές Καβασίλων Κόνιτσας είναι γνωστές από τον Ηρόδοτο (484-410 π.χ.) φημιζόμενες για την αποκατάσταση της υγείας πασχόντων από πολλές παθήσεις.
Τα λουτρά στον Αμάραντο και οι ιαματικές πηγές στα Καβάσιλα Κόνιτσας θα μπορούσαν να αποτελέσουν ισχυρό μοχλό ανάπτυξης στον τομέα του ιαματικού τουρισμού στην Ήπειρο καθώς η ποιότητα και η ποσότητα των νερών είναι τέτοια που επιτρέπει την ουσιαστική και συστηματική αξιοποίησή τους, ακόμη και κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Σας ευχαριστώ πολύ.
